Psychologowie alarmują: Psychopaci są wszędzie wokół nas, a ich zachowania nie są już tajemnicą.

Trudno jest rozpoznać osobowość psychopatyczną, ponieważ psychopaci często wyglądają jak każdy inny człowiek, a nawet mogą wydawać się bardziej urokliwi i towarzyscy.

Zwykle uważa się, że psychopata to osoba niebezpieczna i agresywna, ale faktycznie, zaburzenia emocjonalne są ich główną cechą. Znacznie później ujawniają się takie cechy jak brak empatii, współczucia i sumienia. Warto wiedzieć, jak rozpoznać psychopatę.

Dawniej przypuszczano, że psychopaci są całkowicie nieczuli na uczucia innych, ale obecnie wiadomo, że to nie zawsze prawda. Psychopaci zdają sobie sprawę z uczuć innych, lecz nie pozwalają, by te uczucia na nich wpływały. Są świadomi, że mogą sprawić ból, lecz nie odczuwają z tego powodu wyrzutów sumienia, co jest charakterystyczną cechą psychopaty. Wiedzą, jak funkcjonować w społeczeństwie, ale egoizm i skupienie na własnym komforcie są dla nich ważniejsze.

Niewłaściwe jest używanie terminu „socjopata” jako synonimu dla psychopaty. Socjopata wykazuje antyspołeczne tendencje z powodów społecznych i środowiskowych, natomiast psychopata jest często uroczy i towarzyski, czasem nawet błyszczy w towarzystwie, dbając o swój wygląd i imponując inteligencją. Cechy psychopatyczne są zazwyczaj wrodzone, ale pewne doświadczenia życiowe mogą je nasilać.

Hervey M. Cleckley, autor książki „The Mask Of Sanity”, przedstawił inną listę cech afektywnych i interpersonalnych typowego psychopaty, wskazując na takie cechy jak powtarzanie zachowań pomimo karania, nieumiejętność uczenia się z doświadczeń, brak planów na życie, rzadkie odczuwanie lęku, brak poczucia winy, ubogie życie seksualne, impulsywność, zdolność do manipulacji, ciągłe dążenie do własnych przyjemności, ubóstwo uczuciowe, niezdolność do wypełniania obietnic, brak wyrzutów sumienia, rzadkie samobójstwa, impulsywne reakcje po spożyciu alkoholu.

Psychopatów ocenia się na podstawie 10 kryteriów zaproponowanych przez psychiatrów: Hare’a, Hart’a i Harpur’a. Do tych cech należą m.in. brak odpowiedzialności, impulsywność, słaba kontrola zachowania, antyspołeczne zachowania w dorosłości, wczesne zaburzenia zachowania, skłonność do manipulacji, brak empatii i sumienia, zawyżona samoocena, powierzchowny urok.